Bytes en meer
Afbreken, Herhalen, Negeren?
Heel, heel lang geleden was er een besturingssysteem dat zo gebrekkig was ontworpen dat wanneer er een vreselijke fout optrad, het de gebruiker confronteerde met drie slechte keuzes: afbreken, herhalen of negeren. Het betekende gewoon dat de situatie totaal hopeloos was.
Als ik deze melding kreeg, dan wist ik zeker dat ongeacht mijn keuze, het resultaat slecht zou zijn. Dus koos ik gewoonlijk voor “afbreken”. Ik had geen idee dat dit de voorloper was van de gevreesde knop voor ‘Annuleren'.
Wanneer een dialoog je de optie geeft om te annuleren, is het doorgaans een cruciale beslissing waarvoor een vaste overtuiging nodig is. Sommige gebruikers voelen zich hier niet op voorbereid, waardoor ze annuleren bij iedere mogelijkheid: “Ik begrijp niet wat er gaat gebeuren als ik dit bevestig, dus ik druk liever op Annuleren”. Dit is niet altijd de beste keuze.
Vaak is de bewoording in een dialoog met ‘Annuleren’ slecht verwoord. Recentelijk bestelde ik een paar sneakers online toen ik mezelf plots afvroeg of ik het juiste leveradres had ingevoerd. Om dat te controleren, klikte ik op de knop ‘Terug’ van de browser. Er verscheen een waarschuwing: Als ik nu terug ging, zou dat mijn bestelling annuleren. Eronder stonden twee opties: Doorgaan en Annuleren. Ik bekeek die opties, met stomheid geslagen. Zou als ik op Annuleren zou drukken mijn bestelling annuleren, of zou het de opdracht ‘Terug’ annuleren? En wat als ik zou doorgaan? Om te zorgen dat ik niet in de problemen zou komen, sloot ik het browservenster en kocht ik mijn schoenen elders.
Een lieve tante van me kiest altijd voor ‘Annuleren’ als ze die keuze heeft. Op een gegeven moment zei iemand (misschien was ik dat wel) dat als ze de dialoog niet begreep, ze het beste op ‘Annuleren’ kon drukken. Ze volgde dat advies daarna altijd exact op.
De gevaren van het annuleren van goedbedoelde dialogen
Op een dag riep ze mijn hulp in omdat haar “antivirus niet meer werd bijgewerkt”. Ik ging achter haar computer zitten en ontdekte een drie jaar oude versie van het antivirusproduct. De status bevestigde dat de signature-bestanden al een week niet meer werden bijgewerkt. De reden was eenvoudig: De leverancier was gestopt met de ondersteuning van deze oude versie.
Met een reeks voorzichtige vragen aan mijn tante ontdekte ik dat de antivirus haar al een jaar lang had aangeboden om het product bij te werken. Dit had natuurlijk gratis geweest omdat haar licentie nog 3 maanden doorliep. Maar omdat het update-programma dit nooit echt duidelijk had gemaakt, had ze telkens op annuleren gedrukt en was ze trots dat ze deze “crisis” weer zelf had kunnen oplossen. Pas toen de leverancier van de antivirus was gestopt met het bijwerken van de service had ze het opgegeven en mij om hulp gevraagd.
Ik heb geprobeerd om uit te leggen dat het goedbedoelde advies voor de omgang met onverwachte dialogen niet bedoeld was om altijd maar blind op ‘Annuleren’ te drukken, maar ik twijfel of dat er bij haar door kwam. We kwamen wel uit op een nieuwe overeenkomst: Als er een dialoog kwam en ze wist niet wat ze er mee aan moest, zou ze er voortaan eerst een foto van maken, voordat ze annuleerde. Tenminste - als er nog een knop Annuleren was waarop ze zou kunnen drukken.
Windows Update: Geen weg terug.
Natuurlijk hebben software-ontwikkelaars zich de gevaren gerealiseerd van gebruikers die altijd maar Annuleren kiezen. Het meest in het oog springende voorbeeld is Windows Update: Windows XP-gebruikers waren meesters in het negeren van de aanwijzingen van het besturingssysteem om hun machine opnieuw op te starten om updates te voltooien. Als Windows Update probeerde een patch te installeren voor een kritieke beveiligingslek, kon het hardnekkig annuleren van alle herstartverzoeken desastreuze gevolgen hebben, zoals malware-infectie, gegevensverlies of beide.
Deze situatie was voor de ontwerpers van Windows 7 aanleiding om te besluiten dat systeembeveiliging belangrijker is dan gebruikersgegevens. Als gebruikers niet wilden herstarten wanneer Windows hen dat vroeg, zou het de zaken in eigen hand nemen. Voor het algemeen belang, natuurlijk.
Als Windows de dringende behoefte voelde om een update te verwerken, zou het een paar waarschuwingen geven, maar ‘Annuleren’ was niet langer een optie. Uiteindelijk zou Windows geen uitstel meer toestaan. In plaats daarvan werd alles afgesloten, werden updates geïnstalleerd en opnieuw opgestart, zelfs als toepassingen open waren met niet-opgeslagen bestanden.
Gebruikers kwamen op hun eigen manier in opstand door tools zoals ‘Shutdown Guard’ te installeren of Windows Update uit te schakelen tijdens het werken aan belangrijke projecten. Windows 10 ging nog een stap verder: De eerste versies waren geneigd om zonder waarschuwing vooraf uit te schakelen en de update te installeren - negeer die torpedo's, volle kracht vooruit!
Goed bedoeld, maar slecht uitgevoerd
Ik vond het probleem niet zo erg, totdat Windows Update mijn computer plotseling sloot en een half uur lang een van de schandalige ‘feature-updates’ installeerde - ondanks dat ik ik verwoed bezig was met het typen van een artikel. Dit gebeurde meer dan een jaar geleden en mijn bloed kookt nog steeds als ik me het moment herinner: Ongeveer een half uurtje werk, in een oogwenk weg - gewoon omdat Windows niet de moeite nam om me nog een laatste kans te geven om mijn bestanden op te slaan voordat het afsloot.
Hetzelfde gebeurde natuurlijk ook bij mijn tante in het halverwege haar belastingaangifte. Het was allesbehalve een moment van vertrouwensopbouw. Ze is er nu vast van overtuigd dat haar computer haar te grazen wil nemen. En ze is verre van een geïsoleerd slachtoffer: Het web staat vol met artikelen over hoe je kunt voorkomen dat Windows Update uit eigen beweging opnieuw opstart. Sommige benaderingen omvatten het uitschakelen van de UpdateOrchestrator taak in de Task Scheduler, andere hebben betrekking op software om het “actieve uren”-venster constant te verschuiven. Sommige extremisten raden zelfs aan om de updateservice volledig uit te schakelen (hellup!).
De reden dat ik niet in meer details treedt over deze aanpak is dat Windows Update een steeds verschuivend doel is. Methodes die met de ene versie van Windows 10 werken, werken vaak niet meer in de volgende functionele update. Daarnaast werkt Microsoft actief aan het verbeteren van de manier waarop Windows Update detecteert of de computer momenteel wordt gebruikt. Hoe dan ook is het een heel slecht idee om Windows Update helemaal uit te schakelen.
Eén ding is echter zeker: Verwacht niet dat Microsoft de ‘Annuleer’-knop zal terugbrengen. Ik heb het gevoel dat ze precies weten wat mijn tante zou doen.
Heb je je eigen ervaring met “Afbreken, Herhalen, Negeren”? Laat het ons weten in het commentaar.